ZEYTİN AĞACINDAN YAPILMIŞ BİR ÜRÜN
Yeryüzünde zeytin ağacı kadar kutsanmış ve sembolleşmiş bir başka bitki türü yoktur. Tarih boyunca farklı kültürlerde barışın, umudun, bereketin, sembolü olmuştur. Antik çağların mozaiklerinde, tanrıların statülerinde, kadim efsanelerde, güvercinin ağzında, kitapların sayfalarında, kumaşların deseninde, tüm kutsal metinlerde o vardır.
Zeytin ağacı kereste olarak kullanılabilecek bir ağaç türü değildir. Son derece uzun ömürlü, gelişimi yumrulu, dayanıklı, yağlı ve bakteri gelişimine izin vermeyen bir formdadır. Bu ağaçların budanması veya yüz yıllık ürün verme ömrünü doldurmasının ardından yenilenmesi aşamasında elde edilen kısımlarından çeşitli tekniklerle işlenmesi neticesinde sadece zanaatkârları tarafından ürünler yapılabilmektedir.
Galerilonca platformunda görmüş olduğunuz zeytin ağacından yapılmış ürünlerin her biri tektir. Bir başka eşi yoktur. Seri üretim tekniklerine göre üretilmemişlerdir. Her biri ayrı ayrı ustası tarafından uzun süreli çalışmalarla yapılmışlardır.
Bir ahşap ustası onca kolay ağaç varken neden zeytin ağacına gönül bağlar? Cevabı gördüğünüz fotoğraflarda saklıdır. Ustası önce ağacı arar. Egenin ve Gaziantep yöresinin köylerinde budanmış zeytinlikleri dolaşır. O yığınlardan ağaç seçer. Onları kurutur sonra. En az bir yıl bekler ağacın kurumasını.
Zeytin hükmeder tasarıma.
Usta sonra o ağaçlardan ne çıkacağına karar verir. İstediğini değil ağacın izin verdiğini yapmalıdır. Zeytin hükmeder tasarıma. Ağacı tornasına takıp işlemeye başladığında desenler çıkmaya başlar. O sırada bütün güzellikler ortaya serilir. Neden zeytin ağacının üzerine yemin edildiğini anlarsınız o desenler ortaya çıktığında.
Her bir halka ayrı bir desendir. Ağacın yaşamının hikâyesi ve kronolojisidir. Her bir halka başka başkadır. Renleri tonları farklılaşır. Bu desenler toprağın, yağmurun, karın, güneşin, rüzgârın, kuraklığın ve ne yaşamışsa onların izleridir. Zamanın tanıdığıdırlar.
Tornada elle verilen ilk şeklini alan parça yeniden kurumaya bırakılır. Usta bekler yeniden bir altı ay daha. Düzgünce kurumuş formunu korumuşsa son şeklini verir. Sonra onu kendi yağı ile yağlar. Başka hiçbir madde sürülmez zeytin ağacına.
Zeytin ağacından ürünler
Zeytin ağacından yapılmış bir ürün aldığınızda nesilden nesile miras olarak bırakabileceğiniz bir eşyaya sahip olmuş olursunuz. Modern zamanların eskitip atılan ürünlerinden değildir. Kullandıkça değerlenir. Eskimez. Anıları biriktirmeye ve sizde yaşamaya devam eder.
Zeytin ağacından yapılmış ürünleri her şekilde kullanabilirsiniz. Fakat onu bulaşık makinesinde yıkayamazsınız. Güneşin altında uzun süre bekletmemelisiniz. Çizilmesi çok zordur ama bunu başarırsanız zımpara ile düzeltebilirsiniz. Zeytinyağı ile parlatıp ilk gün aldığınız şekle döndürebilirsiniz. Kırmanız neredeyse imkânsızdır ama yine de kırarsanız ağaç tutkalı ile yapıştırıp eski haline getirebilirsiniz.
Aldığınız ürünlerin bir kısmında ağacın budakları vardır. Bu işin ustaları özellikle budakları desen olarak ürün üzerinde bırakmak isterler. Bir tür usta işi olduğunun seri üretim olmadığının işareti olarak kalmasını isterler. Bu yüzden siz de seçiminiz yaparken buna dikkat edebilirsiniz.
Zeytin ağacından yapılan büyük çaplı ürünler nadir parçalardır. 50-60 cm çapını aşan ürünler için bu çapta zeytin ağacı bulunması gerekir. Bunlara da nadiren rastlanır. O yüzden ürünleri değerlendirirken küçük parçalardan daha fazla seçeneğinizin olduğunu ama büyük parçalarda çok sınırlı örnek olduğunu aklınızda bulundurunuz.